Przejdź do głównej zawartości

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego

Język ojczysty stanowi nie tylko narzędzie komunikacji, ale przede wszystkim fundament tożsamości kulturowej i narodowej. 21 lutego, gdy obchodzimy Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego, warto pochylić się nad znaczeniem tego dziedzictwa oraz wyzwaniami, przed którymi staje w dobie globalizacji i cyfryzacji.

Historia święta i jego znaczenie

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego został ustanowiony przez UNESCO w 1999 roku w odpowiedzi na tragiczne wydarzenia z 1952 roku w Dhace (obecnie stolica Bangladeszu). Tego dnia pięciu studentów zginęło podczas demonstracji, domagając się uznania języka bengalskiego za język urzędowy. Od 2000 roku data ta stała się symbolem walki o zachowanie różnorodności językowej świata.

Według UNESCO, spośród około 6000 języków używanych obecnie na świecie, niemal połowa jest zagrożona zanikiem w ciągu najbliższych dwóch-trzech pokoleń. Zaledwie kilka procent istniejących języków jest reprezentowanych w Internecie – jednym z najważniejszych współczesnych narzędzi komunikacji. Badania wskazują, że co dwa tygodnie zanika jeden język, a 40 procent populacji świata nie ma dostępu do edukacji w swoim ojczystym języku.

Język polski - charakterystyka i znaczenie

Językiem polskim aktywnie posługuje się obecnie około 50 milionów ludzi. Jego status jako jednego z największych języków etnicznych Unii Europejskiej podkreśla jego znaczenie w europejskiej wspólnocie językowej.

Struktura i charakterystyka języka

Język polski należy do rodziny języków indoeuropejskich, a dokładniej do podgrupy języków zachodniosłowiańskich, gdzie funkcjonuje obok czeskiego, słowackiego, kaszubskiego, dolnołużyckiego, górnołużyckiego oraz wymarłego już połabskiego. Jego struktura gramatyczna charakteryzuje się znaczną złożonością:

  • Alfabet polski, bazujący na alfabecie łacińskim, składa się z 32 liter, w tym dziewięciu z charakterystycznymi znakami diakrytycznymi (ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ź, ż).
  • System zapisu wzbogacają dodatkowo dwuznaki (sz, rz, cz, ch, dz, dż, dź) oraz trójznak (dzi).
  • Język cechuje rozbudowana deklinacja obejmująca siedem przypadków dla rzeczowników, przymiotników, imiesłowów przymiotnikowych, zaimków i liczebników.
  • Czasowniki podlegają koniugacji przez osoby, czasy, tryby, strony, liczby oraz aspekty.

Współczesne wyzwania dla języka polskiego

Wpływ mediów społecznościowych

Media społecznościowe znaczenie wpływają na sposób komunikacji, szczególnie wśród młodego pokolenia. Obserwujemy tendencję do skracania wypowiedzi, pomijania polskich znaków diakrytycznych oraz nadmiernego używania zapożyczeń z języka angielskiego. Choć upraszczanie języka to naturalne zjawisko, warto promować dbałość o jego poprawność i bogactwo.

Komunikacja w środowisku biznesowym

W środowisku korporacyjnym zauważalna jest dominacja anglicyzmów oraz żargonu biznesowego, często używanego zamiast istniejących polskich odpowiedników. Zjawisko to prowadzi do powstawania tzw. „ponglishu” - hybrydy językowej łączącej elementy polskie i angielskie, co może wpływać na klarowność komunikacji.

Zmiany w standardach komunikacji

Rozwój technologii i nowych mediów wymusza zmiany w standardach komunikacji, co czasem prowadzi do uproszczeń językowych i zanikania bardziej złożonych form wypowiedzi. Warto jednak pamiętać, że język, aby być skutecznym narzędziem porozumienia, powinien ewoluować w sposób świadomy i odpowiedzialny.

Podsumowanie

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego to doskonała okazja, by zatrzymać się na chwilę i zastanowić nad tym, jak wielką wartością jest nasz język. Język ojczysty to most łączący nas z przeszłością, naszą kulturą i tradycjami, ale również ważny element w budowaniu więzi międzyludzkich i zrozumienia w globalnym świecie. Warto go pielęgnować i dbać o jego przyszłość, aby nie zniknął w zgiełku coraz bardziej zglobalizowanego świata.

Pamiętajmy – język to nie tylko słowa, to całe nasze dziedzictwo.

[Źródło: https://www.umcs.pl/pl/wszystkie-aktualnosci,23641,miedzynarodowy-dzien-jezyka-ojczystego,161553.chtm]

Z okazji Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego życzymy wszystkim radości z obcowania z językiem oraz inspiracji do jego twórczego i świadomego używania.


Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Godziny otwarcia Biblioteki Szkolnej

Biblioteka szkolna jest czynna  od poniedziałku do piątku  w godzinach 8:00-16:00.  Zachęcamy do korzystania  z bogatego księgozbioru biblioteki. Uczniowie mogą na miejscu skorzystać nie tylko z wypożyczalni książek, ale również z czytelni. W zbiorach bibliotecznych znajdują się lektury, literatura piękna, nowości wydawnicze oraz literatura z dziedzin: historii, geografii, biologii, pedagogiki, metodyki nauczania, materiały do nauki języków obcych, czasopisma. Biblioteka dysponuje także działem zbiorów audiowizualnych, w którym znajdują się ekranizacje lektur szkolnych, filmy edukacyjne oraz audiobooki. Bibliotekarki:  mgr Agata Hajdas mgr Barbara Smaś  e-mail:  biblioteka.zsdt@gmail.com

Pożegnanie Małgorzaty Zielińskiej...

  Z głębokim żalem żegnamy Małgosię Zielińską – osobę niezwykłą, która przez ponad 35 lat była sercem naszej biblioteki i ważną częścią szkolnej wspólnoty. Zmarła 5 sierpnia 2025 roku po ciężkiej chorobie. Małgosiu, stworzyłaś miejsce, które było czymś więcej niż biblioteką. To była przestrzeń życzliwości, ciepła, inspiracji i spotkań. Miejsce, do którego uczniowie i nauczyciele przychodzili nie tylko po książkę, ale po rozmowę, po wsparcie, po uśmiech. Twoja pasja do literatury i kultury regionalnej, Twoje pomysły i energia sprawiały, że biblioteka żyła – była pełna wydarzeń, konkursów, głośnego czytania, spotkań z twórcami, dekoracji, które zmieniały się z porami roku. Twoje  Szkolne Dni Regionalne  „Literackie poniedziałki”, „Bohaterowie miesiąca”, blog biblioteki, projekty czytelnicze – to wszystko zostaje z nami. Zawsze kolorowa, pogodna, stylowa. Z charakterystycznym uśmiechem, błyskiem w oku i elegancją, którą nosiłaś nie tylko w stroju, ale i w słowach, w g...

Świętujemy Międzynarodowy Miesiąc Bibliotek Szkolnych 2025 – „Biblioteka zaprasza człowieka”

  Październik to wyjątkowy miesiąc w kalendarzu wszystkich bibliotekarzy i miłośników książek. To właśnie wtedy na całym świecie obchodzimy Międzynarodowy Miesiąc Bibliotek Szkolnych (MMBS) – inicjatywę ogłoszoną przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Bibliotekarstwa Szkolnego (IASL) , której celem jest promowanie czytelnictwa, rozwijanie kompetencji informacyjnych i ukazywanie roli biblioteki szkolnej jako miejsca wspierającego rozwój, relacje i kreatywność uczniów. Hasło MMBS 2025 – o sztucznej inteligencji i przyszłości opowieści Każdego roku IASL proponuje inne hasło przewodnie obchodów. W 2025 roku brzmi ono: „Beyond the Bookshelf: AI, Libraries, and the Future of Stories” , czyli „Poza półką z książkami: sztuczna inteligencja, biblioteki i przyszłość opowieści” . Hasło to zachęca do refleksji nad tym, jak rozwój technologii, a szczególnie sztucznej inteligencji, wpływa na świat książek, czytelnictwa i samą ideę tworzenia opowieści. Czy biblioteki staną się miejscami promującym...