Nagroda Literacka Nike za najlepszą książkę minionego roku trafiła w ręce Jerzego Jarniewicza. Autora doceniono za tomik poetycki „Mondo Cane”. Wyróżnienie, jak podkreślił sam Jarniewicz, to nagroda dla poezji. „Poezji, która może być kołem ratunkowym”.
W niedzielny wieczór, 2 października 2022 r., w gmachu Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego po raz 26. odbyła się gala Nike. Szansę na jedną z najważniejszych literackich nagród w Polsce mieli autorzy i autorki siedmiu książek: trzech powieści, biografii, eseju, reportażu historycznego, a także tomu poetyckiego.
Zwycięzcą Nagrody Literackiej Nike 2022 kapituła przewodzona przez prof. Przemysława Czaplińskiego wybrała Jerzego Jarniewicza, profesora nauk humanistycznych, krytyka literackiego, tłumacza. I poetę. Książka, za sprawą której w ręce Jarniewicza trafiła statuetka projektu Gustawa Zemły oraz główna nagroda w wysokości 100 tysięcy złotych, to tomik poetycki „Mondo Cane”.
– To nie będzie żadna kokieteria, jeśli powiem, że zupełnie jestem zaskoczony. Zbity z pantałyku, skonfundowany – mówił ze sceny Jerzy Jarniewicz. – Może powiem więc, że odbieram tę nagrodę jako nagrodę dla poezji.
I dodał: – Poezji, która może być kołem ratunkowym. No bo ilu z nas czyta poezję? Może od jutra będzie nas o dziesięć procent więcej.
"Mondo cane" - poetyckie spojrzenie na wstyd i słabość
Tytuł najnowszego tomu Jarniewicza "Mondo cane" odnosi się do filmu dokumentalnego z 1962 roku w reżyserii Paola Cavary, Gualtiera Jacopettiego i Franca E. Prosperiego, w Polsce znanego jako "Pieskie życie". Film stał się początkiem powojennego nurtu mondo, obejmującego produkcje dokumentalne, ukazujące sceny prawdziwej śmierci. "Pieskie życie" promowany był jako film szokujący, składał się z różnych serii scen, pokazujących najróżniejsze obyczaje ludzkie. Dotyczyły one m.in. sposobów odżywiania się oraz umierania.
Jarniewicz na kartach swojego tomu stworzył swoistą kontynuację filmu, na który nie wpuszczono go w młodości. Jednak tu głównymi tematami są przede wszystkim miłość, jej koniec oraz choroba. W precyzyjny sposób żongluje językiem, raz skracając dystans zbliżeniami na poszczególne detale, by za chwilę z ironią spojrzeć na szerszy plan. W tle namalowane zostały obrazy Polski widzianej z perspektywy tabloidów. Z momentami bardzo intymnych wierszy wyłania się świat zdominowany pustką, tęsknotą za szczerymi emocjami. Bezlitośnie oddaje własne reakcje na sceny śmierci prawdziwych znajomych, momenty zerwania.
Nagroda Nike
Nagroda Literacka Nike uznawana jest za najważniejszą polską nagrodę literacką. W konkursie udział mogą wziąć książki niezależnie od reprezentowanego gatunku literackiego. Utworzona została w 1997 roku. Doceniono wówczas "Widnokrąg" Wiesława Myśliwskiego. W 2007 roku nagrodzono jego kolejną powieść "Traktat o łuskaniu fasoli". Tym samym Myśliwski był pierwszym dwukrotnym laureatem Nagrody Nike. Sukces ten dotychczas powtórzyła jedynie Olga Tokarczuk. Noblistka uhonorowana została w 2008 roku za powieść "Bieguni", a w 2015 roku za "Księgi Jakubowe".
Nagrody nie można podzielić, nie można przyznać jej pośmiertnie. Regulamin wyklucza sytuację, w której jury nie wskazałoby tytułu zwycięskiej książki. Lista 20 nominowanych została ogłoszona w maju. Pod koniec sierpnia z dwudziestki jury wybrało siedmiu finalistów. Decyzję o wyborze laureata jury podejmuje w dniu wręczenia nagrody, zawsze w pierwszą niedzielę października. Autor lub autorka zwycięskiej książki otrzymuje 100 tysięcy złotych i statuetkę. Organizatorami są Fundacja Nagrody Literackiej Nike i "Gazeta Wyborcza". Fundatorem - Fundacja Agory.
[Źródło: https://lubimyczytac.pl/nagroda-literacka-nike-2022-jerzy-jarniewicz-laureatem, https://tvn24.pl/najnowsze/jerzy-jarniewicz-laureatem-nagrody-literackiej-nike-2022-6142952].
Komentarze
Prześlij komentarz